Ege Bölgesinde Koordinatör Enstitü olan Bornova Zirai Mücadele Araştırma Enstitüsünde bölge illeri ile 2017 yılında yapılan toplantıda, Akdeniz Meyve Sineği (AMS)'ne karşı ari alan çalışması yapılması konusunda toplantı kararı alındı. Bu karardan sonra İlimizde uygulanan AMS İzleme Projesi kapsamında, Demirci İlçemizde asılan dört tuzakta yapılan 18 aylık izleme neticesinde AMS olmadığı tespit edildi. Demirci İlçesi detaylıca incelendiğinde bu zararlının yaşaması için rakım ve konukçu dizininin uygun olmadığı görüldü. Yapılan görüşmeler ve destek çalışmalarından sonra bu projenin başlamasına karar verildi.
Akdeniz meyve sineği polifag bir zararlı olup karantina listesinde bulunan bir türdür. Bu zararlı ile bulaşık tek bir meyvenin bulunması ihracatımızı engellemekte ve gereksiz insektisit kullanımında ise kalıntı riskleri artmaktadır. Akdeniz meyve sineği yıl boyunca gıda ve konukçu bulabilir. Yani yaşayabileceği pek çok konukçu mevcuttur. Bu nedenle zararı oldukça fazla olmaktadır. İnsektisit uygulama döneminin tam tespit edilememesi durumunda zararlı ile mücadele zorlaştırmaktadır. Akdeniz meyve sineğinin erginlerinin yumurtalarını meyvenin kabuğunun altına bırakmalarından sonra yapılacak mücadele çalışmaları başarısız olmaktadır. Akdeniz meyve sineği mücadelesinde başarılı olmak için 7 – 10 gün aralıklar ile insektisit uygulanması gerekmektedir. Bu durumda sezon boyunca 6 – 8 insektisit uygulama yapılması anlamına gelmektedir. Bu da işgücü ve masrafı arttırmaktadır.
Demirci İlçesinde Akdeniz Meyve Sineği Konukçusu olabilecek ürünler armut, ayva, böğürtlen, çilek, elma, erik, hünnap, incir, kayısı, muşmula, nar, şeftali ve üzüm ürününün toplam alanı 6.903 dekardır. ÇKS'de kayıtlı 4.528 çiftçi bulunmaktadır. Ziraat Odasına üye kayıtlı çiftçi sayısı bundan daha fazladır. Konukçuların toplam tarım alanına oranı %2,3'dür. Alanın yarısını kaplayan elma ağaçları 4–5 Mahallede toplu olarak yetiştirilmektedir.
Özellikle kiraz İlçe çiftçilerinin önemli geçim kaynağıdır. Kiraz alanı Manisa İlinin alanının %30'una tekabül etmektedir. İlçenin parçalı rakımda olması (750–1.400 metre) kirazın hasat zamanının Mayıs ayından – Ağustos başlarına kadar sürmesine neden olmaktadır. Bu da kiraz hasadının 60–70 günlük zamana yayılmasına sebep olmaktadır. Son yıllarda Uzakdoğu pazarlarından bu ürüne talep çok olmakta ve ISPM–26 ya göre AMS'den ari alan olmaması kiraz ihracatı konusunda sıkıntı yaşatmaktadır. Bu nedenle ihracatçılarımıza soğuk uygulama gibi prosedürler konulmaktadır. Demirci İlçesinin Proje sonunda ISPM–26 ya göre Akdeniz Meyve Sineğinden Ari Bölge ilan edilmesi durumunda ihracat sorunları önemli düzeyde azalacak ve kiraz üreticileri ürününü daha karlı bir şekilde pazarlayabilecektir.
Projeye Demirci Ziraat Odası, Demirci Ticaret Odası, Manisa Büyükşehir Belediye Başkanlığı Kırsal Hizmetler Dairesi Başkanlığı ve Bornova Zirai Mücadele Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü destek vermektedir.
Proje Uygulanan Alanların Avantajları;
- İlçede AMS Konukçusu az olarak bulunmaktadır.
- AMS İzleme Projesi kapsamında 18 aylık süreçte zararlıya rastlanmamıştır.
- Toplam yüzölçümün büyük bir kısmını orman alanlarının oluşturması.
- Mevcut konukçularda yetiştirme alanında 9–10 Mahallede yetiştirilmektedir.
- İlçe transit geçiş güzergâhında değildir.
- Rakım bakımından 750–1.400 metre arasında değişen rakıma sahiptir.
- Meyve yetiştiriciliği yapılan alanın %50'sini kiraz ve %40'ını zeytin oluşturmaktadır.
- İlçede meyve sebze satışı yapılan alanlar kolay kontrol altına alınabilecek yapıdadır.
Proje tanıtımı kapsamında 06.08.2018 Pazartesi günü Demirci Ticaret ve Kültür Merkezi Toplantı Salonunda bir program gerçekleştirildi. Toplantıda, AMS Çalışma Grubunun Demirci İlçesinde yürüttüğü sürvey çalışmaları, eğitim faaliyetleri, toplu mücadele çalışmaları, tuzak asımı, sayımı ve kontrolü gibi konularda Akdeniz Meyve Sineği Mücadelesi'ne yönelik çalışmalar aktarıldı. Tüm teknik personel ile sahada faaliyet gösterildiği, aralıksız olarak sürvey ve eğitim faaliyetlerine devam edildiği vurgulandı.
Toplantıda Bornova Zirai Mücadele Araştırma Enstitüsünden Dr. Mehmet Fatih Tolga tarafından proje hakkında sunum gerçekleştirildi. Akdeniz Meyve Sineği'nin nasıl tanınacağı, biyolojisi, zarar şekli, ekonomik önemi, yayılışı, konukçuları, mücadele zamanı ve metotları, kullanılacak Bitki Koruma Ürünleri ve dozları ile nasıl mücadele yapılacağı, entegre mücadele prensipleri doğrultusunda nelere dikkate edileceği anlatıldı. Bu konulara ilişkin katılımcıların yaptığı katkılar ve sorulan soruların cevaplandırılması ile toplantı sona erdi.
Proje Tanıtım Toplantısına; Köprübaşı Kaymakamı Demirci Kaymakam Vekili Mehmet Sert, Demirci Belediye Başkanı Selami Selçuk, Bornova Zirai Mücadele Araştırma Enstitüsü Müdürü Dr. Tevfik Turanlı, Manisa İl Tarım ve Orman Müdür Yrd. Mustafa Gündoğar, Bitkisel Üretim ve Bitki Sağlığı Şube Müdürü Meran Kayhan, Manisa Büyükşehir Belediyesi Kırsal Kalkınma Şube Müdürlüğü'nün Temsilcileri, Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Üyeleri, Siyasi Parti Başkanları ve Temsilcileri, Kurum Amirleri, Manisa Büyükşehir Belediyesi Demirci Koordinatörlüğü, Oda Başkanları, Köprübaşı, Kula, Selendi ve Gördes İlçe Müdürlükleri, Muhtarlar, teknik personeller ile üreticiler katıldı.